گیلکی زوان ٚ آمۊجش

صرف فعل هیسأن به معنی ایستادن (ماندن) در زبان گیلکی:

این فعل در گویش‌های دیگر زبان گیلکی به صورت‌های ایسأن/‌ هیسأن/ هرسائن نیز واگویه می‌شود.

¤ ماضی ساده (ایستادم، ایستادی، ...)

 مثبت : بئیسأم beysam، بئیسأی، بئیسأ، بئیسأیم، بئیسأین، بئیسأن

 منفی : نئیسأم neysam، نئیسأی، نئیسأ، نئیسأیم، نئیسأین، نئیسأن

مثال: دیشؤوء تا صۊب بیرۊن بئیسأم (=دیشب رؤ را صبح بیرۊن مۊندم)

 ---------------------------------

 ¤ ماضی نقلی (ایستاده) » بئیسئه

مثال: مأر خؤنه بئیسئه (=مادر خۊنه مۊنده)

 ---------------------------------

¤ ماضی بعید (ایستاده بودم، ...)

 مثبت :  بئیسأ بؤم، بئیسأ بی، بئیسأ بؤ، بئیسأ بیم، بئیسأ بین، بئیسأ بؤن

 منفی :  نئیسأ بؤم، نئیسأ بی، نئیسأ بؤ، نئیسأ بیم، نئیسأ بین، نئیسأ بؤن

مثال: واران رۊزء بیرۊن بئیسأ بؤ سرما بۊخؤرده (=رۊز بارۊنی رؤ بیرۊن مۊنده بۊد سرما خؤرده)

---------------------------------

¤ ماضی غیرمحقق (می‌ایستادم، ...)

 مثبت :  هیسأ نأبؤم، هیسأ نأبی، هیسأ نأبؤ، هیسأ نأبیم، هیسأ نأبین، هیسأ نأبؤن

 منفی :  نئیسأ نأبؤم، نئیسأ نأبی، نئیسأ نأبؤ، نئیسأ نأبیم، نئیسأ نأبین، نئیسأ نأبؤن

مثال: مۊ أخر دؤنسی تۊ همأ دننی، خؤره مأر ٚ ور هیسأ نأبؤم (=من اگه می‌دۊنستم تۊ قصد نداری بیای، خؤدم پیش مامان می‌مۊندم)

 ---------------------------------

¤ ماضی ملموس (داشتم می‌ایستادم، ...)

 مثبت : هیسأ دؤبؤم، هیسأ دبی، هیسأ دؤبؤ، هیسأ دبیم، هیسأ دبین، هیسأ دؤبؤن

 منفی : هیسأ دننه‌بؤم، هیسأ دننه‌بی، هیسأ دننه‌بؤ، هیسأ دننه‌بیم، هیسأ دننه‌بین، هیسأ دننه‌بؤن

مثال: مۊ خؤنه هیسأ دؤبؤم گه، تی مأر نهشت (=من داشتم خۊنه می‌مۊندم که، مادر تؤ نذاشت)

 ---------------------------------

¤ مضارع ملموس (دارم می‌ایستم، ...)

 مثبت : هیسأ درم، هیسأ دری، هیسأ دره، هیسأ دریم، هیسأ درین، هیسأ درن

 منفی : هیسأ دنْنِم، هیسأ دننی، هیسأ دننه، هیسأ دننیم، هیسأ دننین، هیسأ دننن

مثال: پئر ٚ شان ایمشؤوء أمی ور هیسأ درن (=پدر اینا امشب رؤ دارن پیشمون می‌مونن)

  ---------------------------------

¤ مضارع اخباری (می‌ایستم، ...)

 مثبت : هیسِنِم، هیسنی، هیسنه، هیسنیم، هیسنین، هیسنن

 منفی : نئیسِنِم، نئیسنی، نئیسنه، نئیسنیم، نئیسنین، نئیسنن

مثال: مۊ هیسنم هیسنم تا تۊ بیئی (=من می‌مانم می‌مانم تا تؤ بیای)

 ---------------------------------

¤ مضارع التزامی (بایستم، ...)

 مثبت : بئیسم، بئیسی، بئیسه، بئیسیم، بئیسین، بئیسن

 منفی : نئیسم، نئیسی، نئیسه، نئیسیم، نئیسین، نئیسن

مثال: ساعت ۱۲ء ردأدئه. د پرازنده نیه تا خؤنه بیشین. شؤوء أمی ور بئیسین. (ساعت از ۱۲ گذشته. دیگه بصرفه نیست تا خۊنه برید. شب رؤ پیش ما بمۊنید.)

---------------------------------

¤ فعل امر  :  بئیس (بمون)
¤ فعل نهی :  نئیس (نمون)