فصل دوم (قسمت دوم)

قسمت اول از فصل دوم رو از اینجا پى بگیرید.

قسمت دوم:

علامت مفعول در زبان فارسی «را» و در فارسی عامیانه «رو» می‎باشد. در زبان گیلکی و در گویش شرق گیلان علامت مفعول «شوا (Ө)» هست که ما در این آموزش از کسره به همراه «ه» (--ِه) به عنوان شوا به کار خواهیم بُرد. مثلا:

*کتابِه (کتاب را) Kөtabө

*لیوانِه (لیوان را) Livanө

توجه باید داشت که تنها تا زمانی علامت مفعول در زبان گیلکی «--ِه» می‎باشد که مفعول به حروف بی‎صدا ختم شده باشد! مثلا:

در هر دو مثال قبل، مفعول به حرف بی‎صدا ختم شده بود! کتاب به «ب» و لیوان به «ن» که بیصدا هستند.

تذکر: در مواردی که مفعول به حروف صدادار «او، اى، الف، -ِه، ئه» ختم شود علامت مفعول تغییر خواهد کرد که در ادامه چندی این تغییرات رو خواهیم گفت.

*مَرِه تِشنأ هیسِه (من رو تشنه است/ تشنمه)

*مَرِه (من رو/ به من)

*مَرِه آو وأنِه (من رو آب می‎خواهد/ آب میل دارم)

*مو آو خأنِم (من آب می‎خوام)

*او آوِه هَدی مَرِه (اون آب رو بده به من)

*هَدی (بده)

*هَدی مَرِه (بده به من)

*آو (آب)

*آوِه (آب رو)

*او آوِه (اون آب رو)

*او آوِه هَدی (اون آب رو بده)

*او آوِه هَدی مَرِه (اون آب رو بده به من)

*سَردِ آو (آب سرد)

*او سردِ آوِه هَدی مَرِه (اون آب سرد رو بده به من)

*او زَردِ کتابِه هَدی مَرِه (اون کتاب زرد رو بده به من)

*کتابِه (کتاب رو)

*زَردِ کتاب (کتاب زرد)

*زَردِ کتابِه (کتاب زرد رو)

*او زردِ کتابِه (اون کتاب زرد رو)

*او زَردِ کتابِه هَدی مَرِه (اون کتاب زرد رو بده به من)

*او زردِ لیوانِه هَدی مَرِه (اون لیوان زرد رو بده به من)

*او لیوانِه هَدی مَرِه (اون لیوان رو بده به من)

*کِمی لیوانِه؟ (کدوم لیوان رو؟)

*کِمی لیوانِه هَدِم تِرِه؟ (کدوم لیوان رو بدم به تو؟)

*زَردِ لیوان (لیوان زرد)

*زِردِ لیوانِه هَدی مَرِه (لیوان زرد رو بده به من)

*کِمتان؟ (کدوم یکی؟)

*زردِ لیوان (لیوان زرد)

*کِمی لیوان؟ (کدوم لیوان؟)

*سبزِ لیوان (لیوان سبز)

*سؤرخِ لیوان (لیوان قرمز)

*آبی لیوان (لیوان آبی)

*سیا لیوان (لیوان سیاه)

*سِوید لیوان (لیوان سفید)

*هَدی مَرِه (بده به من)

*هَدِم تِرِه؟ (بدم به تو؟)

*هَدِم؟ (بدم؟)

*نَه، نَدی مَرِه (نه، نده به من)

*چِرِه نَدِم؟ (چرا ندم؟)

*واقعاً نَدِم؟ (واقعاً ندم؟)

*آها نَدی (آره ندی)

*ولی مو هَدِنِم (ولی من می‎دم)

*هَدِنِم (می‎دم)

*مو هَدِنِم (من می‎دم)

*ولی مو نِخأنِم! (ولی من نمی‎خوام!)

*مَرِه حَلی نؤبونِه! مو هَدِنِم (ولی من رو حالی نمی‎شه! من می‎دم)

*خؤ هَدی (خوب بده)

*نَدِنِم (نمی‎دم)

*نِخأنِم (نمی‎خوام)

*نوخؤرِنِم (نمی‎خورم)

*نؤبونِه (نمیشه)

*او آوِه هَدی مَرِه (اون آب رو بده به من)

*نِخأنِم نَدِنِم (نمی‌خوام نمی‎دم)

*نؤبونِه کِه، هَدی دِه (نمی‎شه که، بده دیگه)

*مو نَه آوِه تِرِه هَدِنِم، نَه لیوانِه (نه آب رو به تو می‎دم، نه لیوان رو)

*خؤ نَدی! عُقده‎ِیی (خوب نده! عُقده‎ای).

*أسأ مَرِه تشنأ نیِه (اصن من رو تشنه نیست/ اصن تشنه‎ام نیست)

*أسأ مَرِه تشنأ نؤبؤ (اصن من رو تشنه نبود/ اصن تشنه‎ام نبود)

*أسأ (اصن)

*نیِه (نیست)/ هیسِه (هست)

*نؤبؤ (نبود)/ بؤ (بود)

*أسأ تِرِه تِشنأ بؤ؟ (اصن تو رو تشنه بود/ اصن تشنه‎ات بود؟)

*آها بؤ ولی الان دِه نیِه (آره بود ولی الان دیگه نیست)

*الان مَرِه وِشنأ هیسِه! (الان من رو گرسنه است/ الان من گرسنه‎ام است!)

*جا سَر الان مَرِه وِشنأ هیسِه! (بجاش الان من رو گرسنه است/ بجاش الان من گرسنه‎امه!)

*جا سَر (بجاش)

*چی خأنی تِرِه هَدِم؟ (چی میخوای بهت بدم؟)

*مو یِتِه مورغؤنِه‎دیشکین خأنِم (من یه نیمرو میخوام)

*مورغؤنِه‎دیشکین (نیمرو) Murqönө-diškin

*مورغؤنه‎دیشکین خؤرِنی؟ (نیمرو می‎خوری؟)

*مورغؤنِه دأری؟ (تخم‎مرغ داری؟)

*مورغؤنِه (تخم‎مرغ)

*مو خألی یِتِه مورغؤنه‎دیشکین خؤرِنِم! مَرِه هَدِنی؟ (من فقط یه نیمرو می‎خورم! بهم می‎دی؟)

*مَرِه هَدِنی؟ (بهم می‎دی؟)

*آها تِرِه هَدِنِم (آره بهت می‎دم)

*نَه تِرِه نَدِنِم (نَه بهت نمی‎دم)

*چِرِه مَرِه نَدِنی؟ (چرا بهم نمی‎دی؟)

*چؤن تِرِه دوس نِدأرِم (چون تو رو دوست ندارم/ چون دوسِت ندارم)

*ولی مو تِرِه خِیلی دوس دأرِم (ولی من تو رو خیلی دوس دارم)

*ولی جا سَر مو تِرِه خِیلی دوس دأرِم (ولی بجاش من تو رو خیلی دوس دارم)

*تو چِرِه مَرِه دوس نِدأری؟ (تو چرا من رو دوست نداری/ تو چرا دوسَم نداری؟)

*نِدأری (نداری)

*دأری؟ (داری)

*دوس دأری؟ (دوست داری؟)

*مَرِه دوس دأری؟ (من رو دوست داری/ دوسَم داری؟)

*تو مَرِه دوس دأری؟ (تو من رو دوس داری/ تو دوسَم داری؟)

*آها جؤن، مو تِرِه دوس دأرِم (آره جونم، من تو رو دوست دارم/ آره عشقم، من دوسِت دارم)

*مو تِرِه خِیلی دوس دأرِم (من تو رو خیلی دوست دارم/ من خیلی دوسِت دارم)

*تو چی؟ تو مَرِه دوس دأری؟ (تو چی تو من رو دوست داری/ تو چی؟ تو دوسَم داری؟)

*آها! مَرأنی (آره! من هم)

*مرأنی تِرِه دوس دأرِم (من هم تو رو دوس دارم/ منم دوسِت دارم)

*مو ویشتر تِرِه دوس دأرِم (من بیشتر تو رو دوس دارم/ من بیشتر دوسِت دارم)

*مو تِرِه خأنِم (من تو رو می‎خوام)

*تو مَرِه خأنی؟ (تو من رو می‎خوای؟)

*آها مَرأنی تِرِه خأنِم (آره منم تو رو می‎خوام)

*مو چأیی أنی خأنِم (من چای هم می‎خوام)

*مو چأیی نِخأنِم! جا سَر یِتِه لیوان آو خأنِم (من چای نمی‎خوام! بجاش یک لیوان آب می‎خوام)

*جا سَر (بجاش)

*چأیی جا سَر (بجای چای)

*مو چأیی جا سَر، قهوه خأنِم (من بجای چای، قهوه می‎خوام)

*مو قهوه جا سَر، چأیی خؤرِنِم (من بجای قهوه، چای می‎خورم)

** جمع‎بندی **

هَدی مَرِه (بده به من)/ هَدِم تِرِه (بدم به تو)

کِتابِه (کتاب رو)/ لیوانِه (لیوان رو)/ آوِه (آب رو)

هَدِنی مَرِه (می‎دی به من)/ هَدِنِم تِرِه (می‎دم به تو)

؛؛؛

کِمتان (کدوم یکی)/ کِمی رَنگ (کدوم رنگ)

مورغؤنِه (تخم‎مرغ)/ مورغؤنِه‎دیشکین (نیمرو)

تِرِه دوس دأرِم (دوسِت دارم)/ مَرِه دوس دأری (دوسَم داری)

؛؛؛

ویشتَر (بیشتر)/ دوس دأشتِن (دوست داشتن)

بؤ (بود)/ نؤبؤ (نبود)

جا سَر (بجاش)/ قهوه جا سَر (بجای قهوه)

می جا سر (بجای من)/ تی جا سر (بجای تو)

** ××× **

مکالمه:

نکته: «دیکان‎دار» به معنای مغازه‎دار، و «هئن‎کَس» به معنای خریدار می‎باشد. «آبرار» به معنای همان برادر هستش ولی نسبت به «برأر» کمی احترام‎اش بیشتره.

مغازۀ شمارۀ یک:

دیکان‎دار: چی خأنی آبرأر؟ (چی می‎خوای دادش؟)

هئن‎کَس: مو یِتِه خودکار خأنِم (من یه خودکار می‎خوام)

دیکان‎دار: کِمی رنگِه خأنی؟ (کدوم رنگ رو می‎خوای؟)

هئن‎کَس: سیا بؤبون (سیاه باشه)

دیکان‎دار: سیا ندأرم آبی بؤبون ایرادی دأرِه؟ (سیاه ندارم آبی باشه ایرادی داره؟)

هئن‎کَس: نَه جؤن، خألی سؤرخ نؤبون! (نه جونم، فقط قرمز نباشه)

دیکان‎دار: نَه سؤرخ نیِه (نه قرمز نیست)

مغازۀ شمارۀ دو:

دیکان‎دار: خورد دأری؟ (خورد داری؟)

هئن‎کَس: خألی دو تِه پنج تومؤنی دأرِم (فقط دو تا پنج تومانی دارم)

دیکان‎دار: خؤ تو تی پولانِه هَدی مَرِه تا مو تِرِه یِتِه دَه هزار تومؤنی هَدِم (خوب تو پولهات رو بده به من تا من به تو یه ده هزار تومانی بدم)

مغازۀ شمارۀ سه:

هئن‎کَس: مورغؤنِه دأرین؟ (تخم‎مرغ دارید؟)

دیکان‎دار: آها جؤن، چند تِه خأنی؟ (آره جونم، چند تا می‎خوای؟)

هئن‎کَس: دَه تِه (ده تا)