چند نکته در مورد تفکرات فارسی گرایانه
۱- زبان فارسی زبان شعرهای زیباست، اما این ویژگی دلیلی برای این نیست که خلقهای دیگر آموزش زبان متعلق به خود را تعطیل کنند و به زبان دیگری حرف بزنند! نمونههای دیگری غیر از شعر هم وجود دارد، مثلا برای یک فرد مسلمان، عربی زبان دینی است یا زبانی ممکن است در فلسفه یا وجه دیگری دارای آثار زیبایی باشد که اینها هم دلیل مناسبی برای حذف زبانهای دیگر نیست!
۲- زبانهای مختلف همواره در جهان و ایران وجود داشتهاند، اخبار رسیده از خلقهای مختلف در تاریخ و کتیبههای چند زبانه مؤید همزیستی و وجود همزمان زبانهای مختلف است، در ایران کنونی به دلایل مختلف زبان فارسی به عنوان «زبان میانجی» بین مردم مختلف استفاده میشود ولی تفکرات راسیستی قانع به میانجی بودن زبان فارسی نیستند و میخواهند زبانهای دیگر با حربههای مختلف حذف شده و فارسی جای آنها را بگیرد؛ ترس آن میرود که این تنگنظری نژادپرستانه میانجی بودن زبان فارسی را هم زیر سوال ببرد!
۳- در مورد زبان گیلکی شواهد مختلفی وجود دارد که نشان میدهد تا قبل از حمله صفویه در مدارس دینی «به گیلکی درس میخوانند و مینوشتند» و متون ادبی عربی را به زبان خود ترجمه میکردند! شواهد نشان میدهد گویشوران گویشهای مختلف زبان گیلکی در گیلان و مازندران با این نوشتهها ارتباط برقرار میکردند و دیوارهای ذهنی ساخته شده در صد سال اخیر مانعی بر این ارتباطات نبوده! همچنین نوشتههای مختلفی وجود کتب و متون گیلکی را خبر میدهند که متاسفانه اکنون در دسترس ما نیستند!
۴- خبرها و شواهد وضعیت زبان فارسی قبل از تاسیس فرهنگستان فارسی و حکومت پهلوی، همچنین تلاشهای گروهی و شخصی چند سال قبل از تاسیس آن، نشان میدهد شرایط فارسی مانند زبانهای دیگر ایرانی بوده و تجربه کشورها تازه استقلال یافته و مناطق خودگردان اطرف ایران نشان میدهد همان زبانهایی که به انحا مختلف محدودشان کردهاند و تمامیت خواهان سعی میکنند ناتوان معرفیشان کنند در صورت مهیا بودن شرایط رشد، به راحتی میتوانند در سطوح مختلف زندگی گویشوران حضور داشته باشند! یعنی زبانی که با انواع ابزارها در یک کشور با تحقیر موذیانه «محلی»، «ناتوان»، «بند تمبانی» معرفی میشود و در قیاس با زبان «ملی»، «رسمی» و «معیار» لهاش میکنند، در کشور یا منطقهای دیگر زبان ملی و رسمی میشود که این اختلاف تعریف ناشی از ایجاد موانع ذهنی و شرایط و امکانات ایجاد شده است وگرنه آن زبانها عینا یکی هستند!
۵- تمامیت خواهان هرگز نمیگویند در همین سیستم جهانی دولت-ملت معیوب، کشورهای مختلفی وجود دارند که چند زبان رسمی در آنها رایج است و با تنگ نظری تنها راه را در حذف یا تضعیف دیگری معرفی کنند! و در عکس العمل این تفکر و اعمال افراطی، برخی از گویشوران زبانهای محدود نگه داشته شده هم تنها راه شکوفایی هویت و زبانشان را در جدایی سیاسی میدانند حال آنکه راهحلهای امتحان پس دادهای در سیستم موجود دنیا وجود دارد!
✍ فرهنگ