آموزش زبان گیلکی؛ گویش صومعه سرا
گویش مورد استفاده از زبان گیلکی مربوط به غرب گیلان (سوماسرا) میباشد.
* سلام، خؤبی؟ : سلام خوبی؟ » khobi / xobi
* خوب ایسی؟ : خوب هستی ؟ » ایسی isi (هستی)
* مرسی ممنون، تو خؤبی؟
* شومان خؤب ایسید؟ : شما خوب هستید؟ » ایسید isid (هستین)
* شومان : شما shuman
* شومان ایسید؟ : شما هستید؟
* امان خؤب ایسیم : ما خوب هستیم isim
* امان : ما amaan
* امان ایسیم : ما هستیم
* من : من
* من سهیل ایسم : من سهیل هستم isəm
* من سهیلم : من سهیلم sohei ləm
* اوشان کی ایسن؟ : آنها کی هستند؟ oushan
* اون چی ایسه؟ : اون چی هست؟
** جمع بندی **
ضمایر »
مفرد : من man (من) - تو tu (تو) - اون un (اون) - أن an (این)
جمع : امان aman (ما) - شومان shuman (شما) - اوشان oushan (آنها) - أشانashan (اینها)
سرف فعل »
ایسم isəm (هستم) - ایسی isi (هستی) - ایسه ise (هست)
ایسیم isim (هستیم) - ایسید isid (هستین) - ایسن isən (هستن)
** × **
* تو خؤبی » خوبی= خوب ایسی
* اون خؤب ایسه؟ : اون خوب هست؟
* اون خؤبه؟ » خوبه = خوب هیسه
* اون کی ایسه؟ : اون کی هست؟
* اون کیسه؟ : اون کیه؟ » kise
»» کی ایسه = کیسه ««
* اون چی ایسه؟ : اون چی هست؟
* اون چیسه؟ : اون چیه؟ » chise
»» چی ایسه = چیسه ««
* اوشان چیسن؟ : اونها چین؟ » chisen
»» چی ایسن = چیسن ««
* اوشان کیسن؟ : اونها کین؟ » kisen
»» کی ایسن = کیسن ««
** جمع بندی **
# ضمایر چسبان در گیلکی غرب گیلان (صومعه سرا) بدین صورت میباشد
م - ی - ه - یم - ید - ن
توجه شود قبل از ضمایر چسبان اول شخص مفرد، سوم شخص مفرد و سوم شخص جمع شوا (ə) میآید برای مثال
* من ایسم mu isəm
* اوشان ایسن oushan isən
** × **
* تی قوربان : قوربونت » تی (ضمیر ملکیه مانند your در انگلیسی)
* تی حال خؤب ایسه؟ : حالت خوب هست؟ » ایسه isə (هست)
* تی حال : حالت
* می حال خؤب ایسه : حالم خوبه
* می حال : حالم » می (ضمیر ملکیه مانند my در انگلیسی)
* تی نام چی ایسه؟ : اسمت چی هست؟
* تی نام : اسمت » nam
* تی نام چیسه؟ : اسمت چیه » چی ایسه ---> چیسه chise
* می نام سهیله : اسمم سهیله
* می نام سهیل ایسه : اسمم سهیل هست
* مو سهیل ایسم : من سهیل هستم » ایسم isəm (هستم)
* شیمی کار چی ایسه (چیسه)؟ : کارتون چیه؟ » شیمی (ضمیر ملکیه مانند your در انگلیسی)
* أمی شغل کشاورزی ایسه : شغلمون کشاورزی هست
* أمی شغل کشاورزیه : شغلمون کشاورزیه
»» کشاورزی ایسه = کشاورزیه ««
** جمع بندی **
ضمایر ملکی »
مفرد : می mi - تی ti - اونه une - أنه ane
جمع : أمی ami - شیمی shimi - اوشانه ushane -أشانه ashane
** × **
* شیمی حال خؤب ایسه؟ : حالتون خوبه
* نه، می حال خؤب نییه : نه حالم خوب نیست » نییه ni yə (نیست)
* شومان خوب ایسید؟ : شما خوبین؟ » شومان shuman (شما)
* نه، امان خؤب نییم : نه ما خوب نیستیم » نی ییم ni yim (نیستیم)
* اون علی ایسه؟ : اون علی هست؟
* اون علیه؟ : اون علیه؟
* نه اون علی نییه : نه اون علی نیست
* نه من علی نییم : نه من علی نیستم » نییم ni yəm
** جمع بندی **
سرف فعل »
مفرد : نییم niyəm (نیستم) - نییی niyi (نیستی) - نییه niyə (نیست)
جمع : نیییم niyim (نیستیم) - نییید niyid (نیستین) - نیین niyən (نیستند)
** × **
* اونه نام چی بو ؟ : اسمش چی بود؟ » اونه (his/her) - بو boo(بود)
»» اونه نام = اونˇنام = oun ə nam ««
* اوشانه کار چی بو؟ : کار آنها چی بود؟
»» اوشانه کار = اوشانˇکار = oushan ə kar ««
* اون چی بو؟ : اون چی بود
* اوشان چی بون؟ : آنها چی بودند » اوشان (آنها) - بون boon (بودند)
* تو استقلالی نیبی؟ : تو استقلالی نبودی؟ » بی (بودی) / نیبی nibi (نبودی)
* آها بوم ولی ده نییم : آره بودم ولی دیگه نیستم » آها (آره) / ده (دیگه)
** جمع بندی2 **
سرف فعل بودن »
مفرد : بوم boom (بودم) - بی bi (بودی) - بو boo (بود)
جمع : بیم bim (بودیم) - بید bid (بودید) - بون boon (بودند)
سرف فعل نبودن »
مفرد : نوبوم nooboom (نبودم) - نیبی nibi (نبودی) - نوبو nooboo (نبود)
جمع : نیبیم nibim (نبودیم) - نیبید nibid (نبودید) - نوبون nooboon (نبودند)
** × **
* من پرسپولیسی ایسم : من پرسپولیسی هستم » ایسم isəm* من استقلالی بوم : من استقلالی بودم » بوم boom
* من خانه ایسام : من خونه هستم » ایسام isam
* من خانه ایسابوم : من خونه بودم » ایسابوم isaboom
* نکته مهم : در زبان گیلکی بودن با در جایی بودن فرق میکنه
* امان آلمانی ایسیم : ما آلمانی هستیم
* امان آلمان ایساییم : ما آلمان هستیم
* امان آلمانی نیییم : ما آلمانی نیستیم
* امان آلمان نئساییم : ما آلمان نیستیم
* شومان آلمانی بید : شما آلمانی بودید
* شومان آلمان ایسابید : شما آلمان بودید
* شومان آلمانی نیبید : شما آلمانی نبودید
* شومان آلمان نئسابید : شما آلمان نبودید
** جمع بندی3 **
سرف فعل بودن در جایی » حال
مفرد : ایسام isam (هستم) - ایسایی isayi (هستی) - ئسئه es'e (هست)
جمع : ایساییم isayim (هستیم) - ایسایید isayid (هستید) - ایسان isan (هستند)
سرف فعل نبودن در جایی » حال
مفرد : نئسام nesam (نیستم) - نئسایی nesayi (نیستی) - نئسئه nes'e (نیست)
جمع : نئساییم nesayim (نیستیم) - نئسایید nesayid (نیستید) - نئسان nesan (نیستند)
سرف فعل بودن در جایی » گذشته
مفرد : ایسابوم hisabom (بودم) - ایسابی hisabi (بودی) - ایسابو hisabo (بود)
جمع : ایسابیم hisabim (بودیم) - ایسابید isabid (بودید) - ایسابون hisabon (بودند)
سرف فعل نبودن در جایی » گذشته
مفرد : نئسابوم nesabom (نبودم) - نئسابی nesabi (نبودی) - نئسابو nesabo (نبود)
جمع : نئسابیم nesabim (نبودیم) - نئسابید nesabid (نبودید) - نئسابون nesabon (نبودند)
** × **
* من رامسری ایسم : من رامسری هستم
* من رامسر ایسام : من رامسر هستم » بودن در جایی
* من رامسری نییم : من رامسری نیستم
* من رامسر نئسام : من رامسر نیستم » بودن در جایی
* من رامسری بوم : من رامسری بودم
* من رامسر ایسابوم : من رامسر بودم » بودن در جایی
* من رامسری نوبوم : من رامسری نبودم
* من رامسر نئسابوم : من رامسر نبودم » بودن در جایی
** جمع بندی4 **
# بودن در جایی
* من ایسابوم (بودم) / ایسام (هستم)
* تو ایسابی (بودی) / ایسایی (هستی)
* اون ایسابو (بود) / ئسئه (هست)
* امان ایسابیم (بودیم) / ایساییم (هستیم)
* شومان ایسابید (بودید) / ایسایید (هستید)
*اوشان ایسابون (بودند) / ایسان (هستند)
# بودن
* من بوم (بودم) / ایسم (هستم)
* تو بی (بودی) / ایسی (هستی)
* اون بو (بود) / ایسه (هست)
* امان بیم (بودیم) / ایسیم (هستیم)
* شومان بید (بودید) / ایسید (هستید)
* اوشان بون (بودند) / ایسن (هستند)
** × **
* کایا : کجا
* کایا ایسابی؟ : کجا بودی؟
* کایا ایسایی؟ : کجا هستی؟
* کایا ایساییی؟ : کجایی؟
* علی کایا ئسئه؟ : علی کجاست؟
* علی بیرون ئسئه : علی بیرونه
مکالمه گیلکی a
- الؤ، سلام
+ سلام، شومان ؟
- من علی ایسم، شومان ؟
+ من بهرام ایسم
- خوب ایسین شومان ؟
+ تی قوربان
- نیما نئسئه ؟
+ نه نیما خانه نئسئه، بیرونه ئسئه
- ببخشید نیما دیروزم خانه نئسابو ؟
+ نه دیروزم خانه نئسابو، شیمی نام چی بو؟
- می نام علی ایسه
+ شومان نیما همکار ایسین؟
- آها من نیما همکار ایسم
+ ××××
- ××××
# سعی کنید قسمت اول رو بارها و بارها بخونید و فرق میان بودن و بودن در جایی رو به خوبی فرا بگیرید
ماهم در ادامه آموزش به فواصل برایتان بازگو خواهیم کرد
خاهشن صومعهسرا نأ
سوماسرا