گیلکی زوان ٚ آمۊجش

⚡️ واژه «گالشان» ترجمهٔ تحت الفظی «رعا» به معنای چوپان/گاوبان در متون قدیمی گیلکی ثبت شده  است. 

در مناطق کوهستانی شرق استان گیلان و غرب استان مازندران، «گالش» به نگهدارنده و چراننده دام سبک و سنگین اطلاق می‌شود. در گویش تبری شرقی از زبان گیلکی اما این لفظ فقط برای نگهدارندگان دام سنگین استفاده می‌شود و برای کسی که شغلش نگهداری از دام سبک است کلمات «چَپپون» و «کِرد» بکار می‌رود در مناطقی غربی دیلمستان (پیلا رودبار) هم اینچنین است و گالش اختصاصا برای نگهدارندگان دام سنگین استفاده می‌شود. از زبان‌های قدیمی هندو-ایرانی واژه gao در اوستایی و gava،gu،go در سانسکریت به معنی «گاو» آمده است (واژه فرضی هندو-اروپایی اولیه gwou*). در زبان سانسکریت واژه goraksa به معانی «شغل یک گله‌دار»، «نگهدارنده و پرورش دهنده گاو» و «گاوچران» آمده است. چنان که مشخص است این کلمه از دو بخش go به معنی گاو و raksa تشکیل شده است. در سانسکریت raks به معنی «محافظت کردن، پاییدن» آمده است که معادل آن در زبان فرضی ایرانی اولیه hraxsh* به معنی «محافظت کردن، دفاع کردن» است که صورت هندو-اروپایی اولیه آن Hlekse* بازسازی می‌شود که در معانی مشابه حدس زده شده است. لذا می‌توان با احتمال بالا گفت لفظ «گالش» از دو بخش «گا» به معنی «گاو» و «لش» به معنی «محافظت کننده» تشکیل شده است و معنی اصلی آن «گاوبان» است و در کوهستان‌های شرق گیلان و غرب استان مازندران با گسترش معنایی به نگهدارندگان دام سبک هم اطلاق می‌شود.

تصویر: تفسیر کتاب الله

✍ فرهنگ